INFORMACJA ZWROTNA

- książkę o tym właśnie tytule dostałam od taty z okazji Dnia Dziecka.

Nic o niej wcześniej nie słyszałam, niewiele wiedziałam też o samym autorze, Jakubie Żulczyku, dlatego też nie miałam żadnych oczekiwań ani podejrzeń co do fabuły.

Tym lepiej.

Po lekturze stwierdzam, że jest to kawał ciężkiej, dobrze poprowadzonej, realistycznej historii, w którą z całą pewnością warto się zanurzyć, mimo tego, że w wielu momentach przygnębia, uwiera i wkurza.

Słów kilka o fabule (bez spoilerów)

Bohaterem książki jest Marcin Kania - przeszło 50-letni, niegdysiejszy basista i producent muzyczny.

Poznajemy go w momencie, kiedy to w tajemniczych okolicznościach znika jego syn.

Ojciec przemierza Warszawę i jej okolice, poszukując prawdy, a ta ma swoje powiązania ze słynną już aferą reprywatyzacyjną.

Jest jednak jeszcze jedna rzecz, która komplikuje sprawę i racjonalny osąd rzeczywistości - Marcin Kania jest alkoholikiem.

Poetycka dosadność

Jakub Żulczyk bardzo umiejętnie łączy dwa odległe od siebie bieguny języka i sposoby ekspresji.

Z jednej strony barwne, delikatne opisy i porównania niczym rodem z literatury pięknej, a z drugiej mocne, bezkompromisowe, stawiające do pionu stwierdzenia.

Świadczy to o jego pisarskiej wszechstronności, co mnie, jako otwartemu czytelnikowi, bardzo odpowiada i nie pozwala się nudzić.

"Wódka to piękna srebrna struna, która biegnie przez całą rzeczywistość, napina ją, prostuje (...)".

Głównym bohaterem książki, poza Marcinem Kanią, zdecydowanie jest alkohol - to widać, a wręcz niemalże też słychać i czuć.

Zanim jeszcze poczytałam co nieco o autorze, w mojej głowie powstała myśl:

"Nie no, coś takiego mogła napisać tylko osoba, która sama mierzyła się bądź mierzy z uzależnieniem".

Jego trudne, życiowe doświadczenia, wrażliwość i umiejętność przelania tego na papier spowodowały, że mamy do czynienia z niesamowicie realistycznym obrazem człowieka, u którego chęć napicia się wpleciona jest w zasadzie w każdą czynność, jaką wykonuje.

Alkohol z jednej strony pozornie poprawia jakość chwili i rozluźnia, jednocześnie na dłuższą metę totalnie rozwalając relacje rodzinne, przyjaźnie, karierę...

I właśnie to jego destrukcyjne działanie zostaje tu bardzo wyraźnie ukazane w kontekście poszukiwania zaginionego syna.

Fabuła jest przeplatana mglistymi wspomnieniami Marcina Kani, które nagle stają się dla niego swoistym drogowskazem, prowadzącym finalnie do odpowiedzi na pytanie, co tak właściwie się stało.

Ale czy na pewno?

Ciężar przynoszący ulgę

Jakub Żulczyk w "Informacji zwrotnej" porusza jeszcze kolejną ważną kwestię, a mianowicie warszawskiej afery reprywatyzacyjnej, o której zrobiło się głośno w mediach w 2016 roku.

Sama pamiętam, jak śledziłam przesłuchania prowadzone przez Komisję Weryfikacyjną.

W trakcie lektury ponownie czułam zniesmaczenie ludzką chciwością, bezwzględnością i brakiem kręgosłupa moralnego.

Momentami można odnieść wrażenie, że dobra nie ma - istnieje tylko brudny, przygnębiający świat, w którym dominuje cwaniactwo i umiejętne ślizganie się od jednej podejrzanej znajomości do drugiej.

Dlatego też ta książka męczy.

Nie mniej jednak mam poczucie, że jest to produktywne zmęczenie.

Zmęczenie, kryjące za sobą uświadomienie i pewną nadzieję.

Znakomicie przybliżony zostaje portret człowieka zdominowanego przez nałóg, próbującego resztkami sił zachować trzeźwe myślenie.

Czytelnik dostaje bilet wstępu do jego umysłu, dzięki czemu w realnym życiu będzie w stanie może choć trochę bardziej zrozumieć mechanizmy funkcjonowania osoby uzależnionej.

Autor nie zapomina przy tym o tych, którzy stoją pod drugiej stronie, czyli jej rodzinie i bliskich.

Na myśl nasuwa się refleksja, jak wiele można znieść i że dla każdego ta granica leży gdzie indziej.

Reasumując - polecam zagłębienie się w lekturze, bo poza ciekawą, dobrze napisaną fabułą mamy tu do czynienia z trafną analizą psychologiczną.

"Czy to musiało się tak skończyć? Widocznie musiało, skoro tak się kończy."

J.

Bibliografia:

1. Żulczyk, Jakub: Informacja zwrotna. Wyd. Świat Książki, Warszawa 2021.

2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Afera_reprywatyzacyjna_w_Warszawie